Het is weer tijd voor de jaarlijkse samenvatting

De Raad van State heeft in april weer zijn jaarverslag gepubliceerd. Dit jaarverslag is mooi om te lezen om wat inzicht te krijgen in de gang van zaken bij de Raad van State en om te zien wat de Raad van State zelf belangrijk heeft gevonden het afgelopen jaar. Kort zal ik de punten weergeven die mij zijn bijgebleven uit het verslag. In dit jaarlijkse verslag vertelt de Raad van State wat zowel de Afdeling bestuursrechtspraak als de Afdeling advisering het afgelopen jaar heeft gedaan. Naast allerlei feiten en cijfers, zijn hierin ook beschouwingen en zorgen terug te vinden. De onrust en onvrede in de wereld is de Raad van State niet ontgaan en verschillende gebeurtenissen in 2016 zoals het Brexit-referendum en terrorisme in Brussel, Nice en Berlijn worden benoemd.

Organisatie bestuursrechtspraak

2016 was het jaar waarin het wetsvoorstel ‘Organisatie hoogste bestuursrechtspraak’ bij de Tweede Kamer werd ingediend. Met dit wetsvoorstel wilde de regering het aantal hoogste bestuursrechter terugbrengen naar twee, momenteel zijn dit er vier die zich allemaal met een ander juridisch gebied bezig houden. In datzelfde jaar werd het wetsvoorstel door de regering ook weer ingetrokken omdat de amendementen de kern uit het wetsvoorstel hadden gehaald en dus te grote wijzigingen in het voorstel zouden aanbrengen. Voorlopig verandert er dus niets met betrekking tot de organisatie van de hoogste bestuursrechters in Nederland. De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State is en blijft de hoogste algemene bestuursrechter van het land.

In 2016 kwamen er 11.723 zaken binnen bij de Afdeling bestuursrechtspraak. Hiervan zijn 751 zaken niet afgedaan in dat jaar. De Raad van State is wel sneller geworden met de afhandeling van rechtszaken ten opzichte van voorgaande jaren: gemiddeld wordt een maand eerder uitspraak gedaan dan in 2015. Verder heeft de Afdeling bestuursrechtspraak twee keer prejudiciële vragen (vragen om uitleg bij regelgeving van de Europese Unie) gesteld aan het Hof van Justitie van de Europese Unie over de Dienstenrichtlijn en de Habitatrichtlijngebied. Voor de precieze cijfers kunt u het onderdeel bedrijfsvoering en cijfers raadplegen in het digitale verslag.

Toetsing door bestuursrechter

De overheid is strenger geworden, concludeert de Raad van State. Dit heeft ertoe geleid dat de bestuursrechter op bepaalde terreinen overheidsbesluiten indringender is gaan toetsen. Dit betekent dat de bestuursrechter strenger is gaan kijken naar de rechtmatigheid en doelmatigheid van besluiten van de overheid. Bij boetezaken en bij de toepassing van beleidsregels wordt, zo blijkt uit het verslag, indringender getoetst om zo de overheid te controleren. De rechter bekijkt dan alle omstandigheden en heeft bijvoorbeeld in een aantal zaken besloten de boete lager te maken dan dat de overheidsinstantie had bepaald.

Uitspraken

Afgelopen jaar is er uitspraak gedaan in een aantal zaken over toeslagen voorschotten voor kinderopvang. De Afdeling bestuursrechtspraak heeft geoordeeld dat de termijn waarbinnen de belastingdienst toeslagen een voorschot in het nadeel van de aanvrager kan herzien of waarbinnen hij de definitieve toeslag lager kan vaststellen, enkel kan tot vijf jaar na de laatste dag van het berekeningsjaar. Daarna mag de belastingdienst dus niet terugvorderen.

Ook heeft de Afdeling bestuursrechtspraak zich gebogen over zogenoemde schaarse vergunningen. Schaarse vergunningen zijn vergunningen waarvan er maar enkele worden uitgegeven (een zogenaamd plafond) zoals bijvoorbeeld voor een casino. Er wordt geoordeeld dat bij de verdeling van schaarse vergunningen potentiële concurrenten kansen moeten krijgen om in de vergunning verkrijgende procedure op gelijke voet mee te doen. In een gemeentelijke verordening mogen beperkingen worden gesteld aan de mededinging, maar de mededinging mag daardoor niet volledig worden uitgesloten.

Naast het jaarverslag maakt de Raad van State ook ieder jaar een jurisprudentieoverzicht (uitsprakenoverzicht) met alle belangrijke zaken. Het jurisprudentieoverzicht kunt u hier vinden.

Catch Legal.
Heeft u vragen? Neem dan gerust contact op.

Interessant artikel?

Deel op facebook
Deel op Twitter
Deel op Linkdin
Deel via mail

Gerelateerde berichten

Catch Legal