Deze week kwam het verlossende woord. De inwerkingtreding van de Omgevingswet is opnieuw uitgesteld tot 1 juli 2022. Dit staat in de Kamerbrief van 26 mei 2021 van de minister van Binnenlandse Zaken. In deze blog lees je meer over het uitstel en de gevolgen daarvan voor overheden en initiatiefnemers.
Wat staat in de Kamerbrief van de minister?
De invoering van de Omgevingswet is om verschillende redenen al meerdere keren uitgesteld. De afgelopen tijd bestond veel discussie over de beoogde invoeringsdatum van de Omgevingswet op 1 januari 2022. Inwerkingtreding op deze datum zou onverantwoord zijn.
Op 21 april en 26 mei 2021 hebben twee bestuurlijke overleggen plaatsgevonden tussen de (demissionair) minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (de minister) en de interbestuurlijke overlegpartners (o.a. VNG, IPO, UvW en verschillende rijkspartijen).
Alles overwegende is tussen de overlegpartners geconcludeerd dat het nodig is om de invoering van de nieuwe Omgevingswet met een half jaar te verplaatsen naar 1 juli 2022. Er is voornamelijk meer tijd nodig om het Digitale Stelsel Omgevingswet (DSO) opgeleverd en stabiel werkend te krijgen. Daarvoor is noodzakelijk dat de laatste functionaliteiten van het DSO die nodig zijn voor inwerkingtreding uiterlijk oktober 2021 gereed zijn en werken.
De minister benadrukt in de kamerbrief dat uitstel van de wet niet uitstel van activiteiten betekent. De nieuwe datum geeft vooral meer tijd om te oefenen met de uitvoering van de wet en om de uitvoeringspraktijk van de wet een duidelijke richting te geven.
Dus concreet: waarom nu weer uitstel?
Een van de belangrijkste redenen voor uitstel is de gebrekkige invoering van het DSO. Deze digitale omgeving zou het voor burgers makkelijker moeten maken om vergunningen aan te vragen en per locatie alle geldende regels in te kunnen zien. Op dit moment zijn nog niet alle onderdelen van het DSO voldoende gereed. Dit zorgt ervoor dat de invoeringsdatum van 1 januari 2022 niet realistisch is. Ook het tekort aan capaciteit bij gemeenten en adviesbureaus om de stroom van nieuwe omgevingsplannen én de lopende planaanpassingen en vergunningaanvragen binnen redelijke tijd af te handelen is een belangrijke reden voor uitstel. Wij merken op dat ten aanzien van de capaciteitsproblemen bij gemeenten niets is geschreven in de brief van 26 mei.
Vijf gevolgen van een half jaar uitstel
- Een belangrijk gevolg van uitstel voor ondernemers, ontwikkelaars en particulieren (oftewel: initiatiefnemers) is dat deze partijen een half jaar langer hebben om projecten te starten, plannen te maken en vergunningen aan te vragen onder het oude omgevingsrecht.
- Voor de nieuwe wetten en regels van het stelsel van de Omgevingswet heeft het uitstel geen gevolgen. Op 1 juli 2021 is als het goed is alle wet- en regelgeving vastgesteld en bekendgemaakt. De regels zijn dan in ieder geval al voor iedereen kenbaar. Deze regels kunnen worden gebruikt bij de voorbereiding op de invoering van de Omgevingswet.
- Uitstel biedt overheden en organisaties dus ook meer tijd om zich beter voor te bereiden op de implementatie van de Omgevingswet en om te oefenen met het DSO.
- De latere inwerkingtreding heeft geen gevolgen voor het overgangsrecht. De tijdstippen tot wanneer het overgangsrecht geldt, worden bij Koninklijk Besluit (KB) bepaald.
- De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen blijft gekoppeld aan de Omgevingswet en wordt dus ook met een half jaar uitgesteld.
Betekent uitstel echt geen afstel?
Overheden en organisaties hebben een half jaar langer gekregen om zich voor te bereiden op de komst van de Omgevingswet. Dat neemt niet weg dat de capaciteitsproblemen blijven en dat uitstel significante financiële gevolgen heeft. Bovendien biedt uitstel geen garantie dat op 1 juli 2022 alles wél geregeld is. Een vierde (?) uitstel valt daarom wat ons betreft (nog) niet uit te sluiten.
Catch Legal, Lukas Steevensz en Annick van der Harten
Heeft u vragen over de Omgevingswet? Zie onze pagina over de Omgevingswet of neem contact op met een van onze juristen. Zij helpen u graag verder.
